Etain
Starożytna
Dołączył: 28 Lut 2008
Posty: 969
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
 Wysłany: Pią 18:25, 13 Lut 2009 Temat postu: Nimue, czyli Pani Jeziora |
|
|
J uż na samym wstępie pragnę zaznaczyć, iż pomimo popularności legend Arturiańskich i postaci samego Merlina trudno jest znaleźć jakiekolwiek źródło na temat jego związku Nimue, ani tego kim naprawdę była. Szukać należy zdecydowanie w źródłach angielskojęzycznych, a i tak na trafimy na tyle wersji podań, czy przekazów że trudno nam będzie doszukać się tego, która wersja jest tą prawdziwą i pierwotną. Nie mniej poniżej prezentuję wam artykuł będący próbą zebrania wszystkich informacji w jako taką całość
"font-weight: bold">Geneza zrodzenia się postaci Nimue i jej rola w pierwotnej wersji legendy</span>
Na samym początku prób ustaleń tożsamości tej konkretnej bohaterki natrafiamy na rozbieżności w jej imieniu, którego prócz Nimue także prawidłowymi wariantami są: Vivien, Eviene, Viviane, Nineve, Nina, Viviene, Niniane, Elaine, Nyneve, Nimueh, a także Pani Jeziora.
To właśnie przez wzgląd na jej ostatnie miano wiąże się ją z nimfami i starożytnymi wodnymi boginiami. Jedną z jej rzekomych odpowiedniczek jest Mneme, czyli Mnemosyne, wodna nimfa w mitologii Greków i Rzymian, a zarazem jedna z dziewięciu muz, która dała broń bohaterowi Perseuszowi (znany watek z królem Arturem, ekskaliburem i zwróceniem go do jeziora).
Inni badacze mitów dopatrują się związków jednego z imion- Vivienne wywodzącego się z celtyckiej formy "Vi - Vianna", która to z kolei pochodzi od "Co - Vianna", celtyckiego wariantu imienia wodnej bogini Coventiny.
Na potwierdzenie związków Nimue (Vivienne) z Merlinem niektórzy etymolodzy dopatrują się w imieniu pojawiającym się we wczesnej poezji arturiańskich, Gwendoleona- należącym rzekomo do małżonki Merlina. Jest to lekkie łacińsko- celtyckie przeinaczenie imienia Coventina (Gw - zakończone(-ol)-oena = Cov - ent – ina).
Jeszcze inni dopatrują się powiąń z boginiami takimi jak: Diana lub Rhiannon, ale są to teorie mało prawdopodobne i rzadko rozpatrywane.
Czasem właśnie przez mnogość wersji jej imienia postrzegana jest jako odrębne postacie, niemniej jednak tak naprawdę mamy do czynienia z jedną postacią wstępującą pod wieloma imionami- jest to wynikiem oczywistego przeinaczania legendy i powstawania z czasem mnogości różnych jej wersji.
Bóstwa wody były niezmiernie popularne w celtyckim społeczeństwie ponieważ miały one pod kontrolą podstawową istotę samego życia. Wiosenne zjawiska związane z ruchem, rzek i jezior wyraźnie pokazał nadprzyrodzona władzę nad nimi sprawowaną przez owe bóstwa. W związku z kultem istot nadprzyrodzonych związanych z wodą bardzo częstym było spotykane umieszczanie wodnych motywów na ozdobnych ornamentach broni i biżuterii.
Powiązania imienia Vivienne z wodnymi bóstwami jak bogini Coventina (zapożyczonej przez Celtów od rzymskiej Mnemosyne) sprawiły, że Nimue postrzegano jaką ową pojawiajaca się w legendach o królu Arturze Panią Jeziora- starożytną, wszechwładną boginię i czarodziejkę celtyckiego świata, który odchodził w zapomnienie ustępując miejsca kulturze chrześcijańskiej. Vivienne/ Pani Jeziora była jednym z ostatnich elementów łączących obydwa światy.
Pojawia się w legendach o, królu Arturze kilkukrotnie min. w niektórych wersjach to ona ofiarowuje Arturowi miecz, jak i jej ręka pochwyca wrzucany do jeziora legendarny miecz eksalibur (tuż po śmierci Artura), pojawia się pośród trzech królowych odprowadzających króla Artura do Avalonu. Czasem przedstawiana jest jako matka Lancelota (w innych wersjach była tylko jego przybraną matką, gdyż porwała go jako dziecko i wzięła na wychowanie)- stąd zwano go Lancelotem z Jeziora. W końcu bogdanka i uczennica Merlina. Zwłaszcza ciekawym elementem opowieści o tej parze jest wątek zamknięcia Merlina przez Panią Jeziora w kropli bursztynu, bądź uwięzienie go w zamku, który sam stworzył dla niej, który widziała tylko ona i jej służba. Motyw ten jest odczytywany jako odejście Merlina do świata zmarłych, który reprezentowała właśnie Nimue/Vivienne.
"font-weight: bold">Różne wersje wątku Merlina i Nimue.</span>
Wcześniejsze wersje legendy zakładają, że Nimue była uczennicą, a z czasem kochanką Merlina. Było to czyste i prawdziwe uczucie jakim do siebie zapałali. Dziewczyna była bardzo pilną i zdolną uczennicą, a jej umiejętności szybko prześcignęły mistrza. Marzeniem Nimue było zachowanie ich wspólnego szczęścia dla nich już na zawsze. To dla tego zamknęła/ uwięziła Merlina w wierzy ze szkła, gdzie odtąd żyć mieli razem.
Zaprzeczeniem czystych intencji Nimue są późniejsze wersje tego mitu. Wg. nich czarodziejka nie kochała swego mentora, lecz udając uczucie i wykorzystując jego słabość do niej starała się nauczyć od niego jak najwięcej magicznych technik. Gdy osiągnęła szczyt swoich możliwości zamknęła swego nauczyciela w szklanej wieży by nigdy nie wyszkolił tak dobrego ucznia, bądź nigdy nie stanął jej na drodze w osiągnięciu zamierzonych celów. W innych wersjach była to jaskinia, bądź drzewo z których po dziś dzień można ponoć usłyszeć zawodzący głos zdradzonego czarodzieja. Merlin ponoć przewidział swój smutny upadek i zdradę ze strony ukochanej, ale był tak bardzo w niej zakochany, że uległ jej zaklęciu.
W tej wersji mitu/ legendy kryje się przesłanie mówiące o tym, że: urok kobiety może omamić nawet najpotężniejszego i najmądrzejszego człowieka czyniąc go bezradnym. Miało to pokrycie z późno celtyckimi mitami, oraz legendami arturiańskimi, w których to kryło się przekonanie, że kobiety są ważnymi instrumentami (przyczynami) w upadku nawet największych ludzi i królestw.
"font-weight: bold">Nimue i Merlin w poezji na przestrzeni wieków.</span>
Niektóre nie ukazują Nimue jako boginki, lecz zwykłą śmiertelniczkę, która po spotkaniu z Merlinem zostaje jego uczennicą i kochanką. Motyw ten pojawia się zazwyczaj w wersjach gdzie Pani Jeziora i Nimue/ Vivienne przedstawiane są bardziej jako dwie odrębne osoby. Z różnymi przedstawieniami losów owych kochanków. Często też różnice w wersjach polegają na adaptacji historii przez spisującą ją osobę, którą z biegiem wieków stawali się pisarze i poeci tworząc swoje wersje legendy o Nimue i Merlinie. Oczywiście obecne były zapożyczenia z wersji oryginalnej, jak i z wcześniejszych wersji, ale każdy następny dodawał coś od siebie nieco zmieniając przebieg historii, charaktery bohaterów oraz relacje pomiędzy nimi. Nie zmienia to faktu, że pozostawione zostały pewne elementy wspólne, mające także związek z pierwowzorem. I tak:
W wersji Malory’ego pt. „D'Arthur Morte” Nenyve (Nimue) jest główną Panią Jeziora (chodzi tu o jakiś stan kapłański w pogańskim społeczeństwie), a jednocześnie czystą i dobrą młodą dziewczyną, w której zakochuje się Merlin. Ona dorzuca jego zaloty, co nie przeszkadza mu w snuciu podstępów i intryg mających na celu zdobycie jej dziewictwa. Po zapieczętowaniu (uwiezieniu Merlina) Nenyve dowodzi swojej czystości i dobrych zamiarów stając się opiekunką króla Artura. Jest to także dowód na to, że władza króla jest w stanie przetrwać bez doradztwa Merlina, a także nie potrzebne ku temu są stare kodeksy, czy zwyczaje. Traktować jednak należy tę wersję jako poemat, niż prawdziwą wersję legendy.
W wersji Tennyson’a, spisanej w "Merlin i Vivien" znajdujemy jeszcze inaczej opowiedziany wątek uczucia pomiędzy Merlinem, a Vivien (Nimue). Tutaj to ona używa magicznych sposobów by oczarować maga i rozkochać go w sobie, co jej się udaje. Romans oczywiście rozkwita i nie byłoby nic złego w tej idyllicznej historii, gdyby nie fakt, że Vivien jest tu przedstawiana jako przeciwniczka króla Artura. Prawdziwą przyczną rozkochania w sobie Merlina jest próba odciągnięcia go od króla Artura- czyli pułapka za, którą czają się mroczne siły.
Wersji pojawiających się w różnych wierszach, opowiadaniach o Merlinie i Nimue jest bardzo wiele i próżno by je tutaj wszystkie omawiać. Na uwagę zasługuje jednak jeszcze jeden utwór napisany przez Edwina Arlingtona Robinsona pt „Merlin”. Wiersz został napisany podczas I Wojny Światowej i zapewne dla tego został nieco uwspółcześniony tzn pozbawiony elementów magii, oraz ukazanie Vivian jako kobiety niezależnej- pomimo, iż na koniec traci miłość swego życia (odwzajemnioną) to pozostaje kobieta silną i niezależną, której życie toczyć się może bez ukochanego. Aspekt ten miał ścisły związek z obecną wówczas rzeczywistością- postawa Vivian miała na celu uświadomić kobietą, że mogą żyć dalej podczas gdy ich mężowie i ukochani walczą na froncie, a także poradzić sobie z ich śmiercią bo są do tego zdolne.
Poniżej przedstawiam linki do stronki, gdzie znajdziecie linki do wierszy (min wcześniej wymienionych) na temat wątku Merlina i Nimue (niestety po angielsku):
<a href="http://www.lib.rochester.edu/camelot/MVtexts.htm" target="_blank">http://www.lib.rochester.edu/camelot/MVtexts.htm</a>
Post został pochwalony 0 razy
|
|
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Galerie
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
